Ze weten wat het is om in de problemen te zitten. Ze kennen de angst, de schaamte, de eenzaamheid en hopeloosheid die dat met zich mee kan brengen. Maar ze weten ook hoe je al die ellende toch kunt overwinnen. Met die waardevolle ervaringen helpen Wilma en Dennis van het ervaringsdeskundig team van Neos anderen.
Dat doen ze op HK1, Centrum voor Creativiteit & Ontwikkeling, aan de Hessen Kasselstraat waar Gestelnaren – in wezen alle Eindhovenaren – terecht kunnen voor een zinvolle dagbesteding. Een meer dan passende locatie, want juist iets doen waar je plezier aan beleeft en voldoening uit haalt is van wezenlijk belang om van het leven te kunnen genieten, weten ze. Dennis: “Als je niets hebt om naartoe te gaan, blijf je hangen in het oude, vertrouwde problematische leven. Of dat nu een monocultuur van verslaving is of eenzaamheid of een positie van misbruik. Bij mij waren het overweldigende schulden. Die sloegen me lam. Ik schrok overal van, kwam nergens meer aan toe, dook weg, nam geen verantwoordelijkheid meer. Mijn kortetermijndenken nam het over.” Wilma knikt, ze weet er alles van. Ze was als kind ongewenst, werd misbruikt, mishandeld en uitgestoten, raakte dakloos en stond bijna op het spoor. “Je kijkt niet meer vooruit. Juist iets leuks doen, iets nieuws ontdekken, onder de mensen komen biedt weer perspectief. Dat kan allemaal op HK1. Het geeft je het gevoel dat je iets kan, erbij hoort en ertoe doet, het zorgt voor zelfvertrouwen, voor eigenwaarde.”
Stigma’s tegengaan
Wilma en Dennis steken er met hun collega’s dan ook veel energie in om bij het omliggende Gestel bekendheid te geven aan HK1. Wilma: “We gaan daarvoor ook de wijk in; we weten uit ervaring dat het moeilijk kan zijn om zelf de stap te zetten naar iets nieuws.” Dennis: “Zeker omdat het hier bekend staat als een pand voor dakloze mensen. Maar dat is het niet meer, het is een locatie voor iedereen in de wijk. We zien het ook als onze taak om stigma’s tegen te gaan. Hier zijn mensen bezig met wat ze leuk vinden, met hun passie en wat ze willen leren voor hun dagelijks leven. Dat is het gemeenschappelijke; hun achtergrond doet er niet toe.”
Wilma en Dennis helpen mensen daar op verschillende manieren bij. Ze zijn zowel professioneel opgeleid als ervaringsdeskundig. “We ontwikkelen, vernieuwen en geven trainingen en workshops, kijken mee bij activiteiten en geven iedereen aandacht. ‘Grip op je Knip’ is bijvoorbeeld een training over hoe je rondkomt met je geld. Daar zit onder meer een zelfbedacht monopoliespel in rond boodschappen doen. We hebben ook een training samengesteld rond vaardigheden die je nodig hebt in je dagelijkse leven en hoe je voor je omgeving een goede buur kunt zijn. De laagdrempelige trainingen zijn echt vanuit de praktijk ontwikkeld. ‘Herstel Je Voor’ is dat ook. Die maakt je bewust van je eigen denken en handelen in allerlei situaties en helpt je grip te krijgen en te houden op je leven. Zo zijn er ook empowermentgroepen die we samen met Recovery College Eindhoven draaien. Die zijn erop gericht dat mensen hun talenten en hun veerkracht (her)ontdekken.”
Ook de actualiteit rond de sterk gestegen prijzen krijgt aandacht. “We willen projecten opzetten waarin mensen uit de wijk elkaar tot steun kunnen zijn. Bijvoorbeeld door samen boodschappen te doen, te koken en te eten en misschien ook een moestuintje te beheren waar ze voordeliger mee uit zijn.”
Persoonlijk contact
Los van al die activiteiten zijn Wilma en Dennis er ook voor persoonlijk contact. Wilma: “Zit iemand even moeilijk, dan zien we dat snel. Even een praatje maken, meevoelen, een luisterend oor bieden, opbeuren, inzichten meegeven. Ons voordeel is dat we vanuit wederkerigheid werken: we kunnen onze eigen ervaringen inbrengen.” Dennis: “Als iemand het moeilijk heeft, kan ik zeggen: waar jij bent, ben ik ook geweest. Ik dacht dat mijn situatie nooit meer zou veranderen. Maar kijk, ik heb weer grip op mijn bestaan, ik doe weer mee. Als ervaringsdeskundige ben je de verpersoonlijking van hoop.”
Wilma: “Mijn ervaring is dat er altijd iemand is die je net dat zetje geeft dat je nodig hebt. Maar je moet wel het initiatief nemen om te praten over wat je dwarszit of wat je zoekt. Die eerste stap zetten. ‘Samen sta je sterk’ is mijn motto. Of je nu een problematisch verleden hebt of helemaal niet, eenzaam bent geworden of wat omhanden wilt hebben, als je dingen aankaart bij een ander, kom je waar je wilt zijn. En op HK1 kun je het allemaal vinden: ritme krijgen in je dag, dingen van je afpraten, steun ervaren, iets leuks doen waar je je fijn bij voelt, iets nieuws ontdekken en leren van anderen.”